Tổng Quan Về Đề Xuất 2.000 USD Của Tổng Thống Trump
Theo Nhà Trắng, chương trình dự kiến bao phủ hơn 120 triệu người dân, tập trung vào các tầng lớp có thu nhập từ 20.000 – 90.000 USD/năm. Đây là nhóm chịu ảnh hưởng nặng nhất từ sự biến động của giá hàng hóa và chi phí tiêu dùng sau đại dịch và căng thẳng thương mại toàn cầu.
Đề xuất cũng là một phần trong kế hoạch phục hồi kinh tế sau đợt đóng cửa chính phủ vừa qua, đồng thời thể hiện cam kết của Tổng thống Donald Trump trong việc đặt người dân lên hàng đầu trong các chính sách kinh tế quốc gia.
Cơ Chế Chi Trả Từ Nguồn Thu Thuế Quan
Trong bài phát biểu tại Nhà Trắng, Tổng thống Trump cho biết toàn bộ khoản chi trả 2.000 USD cho từng cá nhân sẽ được cấp từ nguồn thu thuế quan áp dụng với hàng nhập khẩu, thay vì sử dụng ngân sách liên bang hiện có.
Theo tính toán của Bộ Tài chính Mỹ, nguồn thu thuế quan trong 12 tháng qua đạt gần 380 tỷ USD, thặng dư đủ lớn để tài trợ cho cả chương trình hỗ trợ và kế hoạch cắt giảm nợ công.
Tổng thống Trump khẳng định:
“Người dân Mỹ đã gánh chịu giá hàng nhập khẩu từ lâu. Giờ là lúc chúng ta để phần tiền thu được từ thuế quan quay trở lại tay người dân – những người thực sự tạo nên sức mạnh của nền kinh tế.”
Hình thức chi trả sẽ được thực hiện qua Sở Thuế vụ (IRS) tương tự chương trình hỗ trợ COVID-19 trước đây, đảm bảo mọi công dân đủ điều kiện đều nhận được khoản tiền trong vòng 60 – 90 ngày kể từ khi dự luật được thông qua.
Mục Tiêu Kép: Hỗ Trợ Dân Sinh Và Giảm Nợ Công
Tổng thống Trump đề xuất gửi 2.000 USD cho người dân Mỹ không chỉ nhằm kích thích tiêu dùng mà còn hướng đến mục tiêu kép – sử dụng số dư còn lại từ thuế quan để giảm nợ công quốc gia, vốn đang ở mức hơn 33 nghìn tỷ USD.
Cụ thể, khoảng 250 tỷ USD sẽ được dùng để hỗ trợ người dân, trong khi 130 tỷ USD còn lại sẽ được Bộ Tài chính chuyển vào Quỹ Giảm Nợ Quốc Gia (National Debt Reduction Fund).
Tổng thống Trump nhấn mạnh rằng việc kết hợp giữa hỗ trợ dân sinh và kỷ luật tài chính là điều cần thiết:
“Mỹ không thể tiêu mãi mà không nghĩ đến hậu quả. Chúng ta sẽ giúp đỡ người dân hôm nay, nhưng đồng thời cũng giảm gánh nặng cho các thế hệ mai sau.”
Phản Hồi Của Giới Kinh Tế Và Chính Trị
Đề xuất của Tổng thống Trump đã tạo ra phản ứng sôi nổi trong giới tài chính và chính trị Mỹ.
- Các nhà lập pháp Đảng Cộng hòa cho rằng đây là sáng kiến “công bằng và hợp lý”, bởi nó không làm tăng thâm hụt ngân sách, khác với các gói cứu trợ dựa trên vay nợ trước đây.
- Một số nghị sĩ Đảng Dân chủ hoan nghênh chương trình hỗ trợ trực tiếp cho người lao động nhưng bày tỏ lo ngại về việc “lạm dụng nguồn thu thuế quan” – yếu tố có thể khiến giá hàng hóa nhập khẩu tăng thêm trong dài hạn.
Ủy ban Ngân sách Quốc hội (CBO) cho biết sẽ sớm công bố báo cáo phân tích chi tiết tác động tài khóa của đề xuất này, dự kiến trình lên Quốc hội vào cuối tháng 11/2025.
Ảnh Hưởng Đến Kinh Tế Quốc Gia
Các chuyên gia nhận định rằng đề xuất Tổng thống Trump gửi 2.000 USD cho người dân Mỹ có thể tạo hiệu ứng tích cực ngay lập tức cho nền kinh tế.
Ba tác động chính được dự báo gồm:
- Thúc đẩy tiêu dùng ngắn hạn: Các hộ gia đình thu nhập thấp và trung bình có xu hướng sử dụng phần lớn khoản hỗ trợ để chi tiêu vào hàng hóa thiết yếu, giúp tăng doanh số bán lẻ và dịch vụ.
- Ổn định tâm lý thị trường: Việc chi trả không dựa trên nợ công giúp củng cố niềm tin của nhà đầu tư vào tính kỷ luật tài chính của chính phủ Mỹ.
- Giảm áp lực xã hội: Các chương trình hỗ trợ trực tiếp góp phần giảm bớt mâu thuẫn kinh tế giữa các tầng lớp, đặc biệt trong thời kỳ giá cả biến động.
Tuy nhiên, một số chuyên gia cảnh báo rằng việc dùng thuế quan làm nguồn tài trợ lâu dài có thể khiến người tiêu dùng chịu gián tiếp chi phí cao hơn nếu các đối tác thương mại phản ứng bằng biện pháp trả đũa.
Đánh Giá Từ Các Chuyên Gia Tài Chính
Giáo sư Laura Goldstein thuộc Đại học Harvard cho rằng đề xuất của Tổng thống Trump có thể coi là “một phương án kích cầu hợp lý” trong giai đoạn nền kinh tế chuyển tiếp:
“Khác với các gói cứu trợ trước đây vốn phụ thuộc vào vay nợ, kế hoạch này tận dụng nguồn thu sẵn có. Nó vừa khuyến khích tiêu dùng, vừa hạn chế tác động tiêu cực đến ngân sách quốc gia.”
Trong khi đó, nhà phân tích Mark Jeffrey từ JP Morgan nhận định rằng chính sách này có thể gia tăng sức mạnh của đồng USD ngắn hạn nhờ niềm tin của giới đầu tư quốc tế vào khả năng điều hành tài chính của Mỹ.
Kết Luận: Bước Đi Chính Sách Tài Khóa Hướng Tới Nhân Dân
Đề xuất Tổng thống Trump gửi 2.000 USD cho người dân Mỹ có thu nhập thấp và trung bình là bước đi chiến lược vừa mang tính dân sinh, vừa mang tính kỷ luật tài khóa. Việc sử dụng thuế quan – thay vì vay nợ – như nguồn tài trợ chính cho chính sách này giúp củng cố vị thế tài chính của Hoa Kỳ trong mắt cộng đồng quốc tế.
Nếu được Quốc hội thông qua, chương trình sẽ không chỉ cải thiện đời sống của hàng trăm triệu người dân Mỹ mà còn góp phần đáng kể vào việc giảm nợ công, đưa nước Mỹ tới gần hơn với mục tiêu cân bằng ngân sách bền vững.
